Kuzey Denizi’ndeki tartışmalı proje: Karbondioksit mezarlığı
Havaya salınan karbondioksiti toplama ve depolama projeleri Avrupa’da ivme kazanıyor. Bugün Danimarka, yurt dışından gelen karbondioksiti depolayacak projeyi ilk kez hayata geçirdi. Çevreciler ise düşüncelidir. Danimarka, dünyada bir ilke imza atarak, yurt dışından getirilecek karbondioksitin Kuzey Denizi’nin derinliklerinde depolanmasını öngören projeyi başlattı. 1.800 metre derinlikte karbondioksit enjekte edilecek depo ile atmosferdeki ısınmanın önlenmesi ve iklim hedeflerine ulaşılması amaçlanıyor. Eski bir petrol kuyusunun bulunduğu alanda oluşturulan ve “karbondioksit mezarlığı” olarak adlandırılan depoya 2030 yılına kadar yılda sekiz milyon tona kadar karbondioksit enjekte edilmesi hedefleniyor.
Danimarka İklim Bakanı Lars Aagard, söz konusu projenin, ülkesinin 2045 yılına kadar ulaşmayı hedeflediği “sıfır karbon” hedefi doğrultusunda önemli bir araç olacağını belirterek, “İklim hedeflerimize ulaşmamıza yardımcı olacak. saklamak için” dedi.
İngiliz kimya devi Ineos ve Alman petrol şirketi Winterfall Dea liderliğindeki “Greensand” projesi, Aralık ayında pilot aşamaya girmek için gerekli lisansı aldı. Avrupa’da şu anda otuz benzer proje geliştirilmekte veya faaliyete geçmektedir. Greensand projesini diğerlerinden farklı kılan, karbondioksitin sadece yakın sanayi bölgelerinden değil, uzak ülkelerden de taşınacak olması.
Sıvılaştırılacak ve gemi ve boru hatları ile taşınacaktır.
Greensand projesi ile kaynağından alınacak karbondioksitin ilk etapta Belçika’da sıvılaştırılarak gemilerle taşınması öngörülüyor. Boru bordürlerinin ulaşımda kullanımı da gelecekte gündemde. Greensand projesinde özel kaplara doldurulan karbondioksit eski Nini West petrol platformuna taşınarak deniz tabanının 1,8 kilometre derinliğine enjekte edilecek. Pilot aşama tamamlandığında Nini West yakınlarındaki Siri kuyusunun kullanıma açılması öngörülüyor. Avrupa’da benzer projelerde taşınan sıvılaştırılmış karbondioksitin jeolojik çukurlarda veya boşaltılan petrol ve doğal gaz sahalarında depolanması planlanıyor.
Fransız enerji devi TotalEnergies, Greensand projesinin yanı sıra 2030 yılına kadar yılda 5 milyon ton karbondioksit depolama projesi üzerinde çalışıyor. Şimdiye kadar kendi karbon emisyonlarını yer altına gömen Norveç’in, yurt dışından karbondioksit depolamaya başlaması bekleniyor. gelecek yıllar.
Projeye yönelik eleştiriler
Ancak, milyonlarca tonluk kapasiteye rağmen toplam emisyon ölçüsü dikkate alındığında, depolama projelerinin küresel ısınma sorununa mucizevi bir çözüm getiremeyeceğine inanılıyor. Avrupa Çevre Ajansı’nın bilgisine göre AB ülkeleri, pandemi nedeniyle ekonomik faaliyetlerin azaldığı 2020 yılında bile atmosfere 3,7 milyar ton sera gazı saldı.
Karbondioksit depolama projelerinin çevreye vereceği zarar konusunda da endişeler var. Avustralyalı yardım kuruluşu IEEFA, karbondioksitin toplanmasından depolanmasına kadar geçen sürecin ağır elektrik tüketimine yol açacağına işaret ederek, bu süreçte toplanan karbondioksitin yüzde 21’ine eşdeğer miktarın havaya salınacağını hesapladı. Kuruluş ayrıca depolardan olası sızıntıların çevre üzerinde ciddi etkileri olacağı uyarısında bulundu. Projenin maliyetinin kamuoyu ile paylaşılmaması da eleştiri konusu.
Çevre örgütü Greenpeace’in Danimarka şubesi de projeye karşı çıkıyor. Greenpeace Danimarka’da iklim ve çevre politikası yöneticisi Helene Hage, depolama projelerinin yalnızca sorunu çözmediğini, aynı zamanda savurgan yapıların var olmaya devam ettiğini de eleştirdi. Hage, “Bu yöntem ölümcül alışkanlıklarımızı değiştirmiyor. Danimarka gerçekten emisyonlarını azaltmak istiyorsa, tarım ve ulaşım gibi en fazla karbondioksit üreten sektörlere bakmalı” dedi.
AFP/BK,HT
